Dobrze zaplanowana szklarnia w ogrodzie to inwestycja, która przynosi korzyści przez wiele sezonów. Jej budowa wymaga jednak odpowiedniego przygotowania, zarówno pod kątem terminu, jak i właściwego zagospodarowania terenu. Kluczowe znaczenie ma wybór optymalnej pory roku oraz techniczne aspekty przygotowania gruntu.
Najlepsza pora roku na postawienie szklarni
Najlepszą porą roku na budowę szklarni ogrodowej jest wczesna wiosna lub późna jesień. To okresy, kiedy warunki pogodowe są najbardziej sprzyjające pracom gruntowym i montażowym. Wiosną ziemia jest już rozmarznięta, ale nie na tyle nawodniona, by uniemożliwić prace przygotowawcze. Jesienią z kolei możemy wykorzystać stabilność temperatur i brak intensywnych opadów.
Budowanie szklarni zimą to ryzykowne rozwiązanie. Przemarznięta ziemia utrudnia prace fundamentowe, a niskie temperatury mogą wpływać negatywnie na trwałość niektórych materiałów. Latem z kolei występuje ryzyko przegrzania gleby oraz intensywne opady, które mogą opóźnić proces budowy i wpłynąć na stabilność konstrukcji. Dlatego najlepiej unikać tych pór roku, jeśli chcemy postawić szklarnię szybko i solidnie.
Wiosenna budowa pozwala także na szybkie rozpoczęcie upraw w nowym sezonie. Po zakończeniu montażu można od razu przystąpić do nasadzeń roślin ciepłolubnych. To rozwiązanie praktyczne, szczególnie dla ogrodników planujących produkcję rozsady warzyw i ziół. Z kolei jesienna budowa daje czas na przetestowanie wentylacji, rozmieszczenia półek i przygotowanie gleby do nowego sezonu.
Wybór odpowiedniego miejsca pod szklarnię
Lokalizacja szklarni ma ogromne znaczenie dla powodzenia upraw. Szklarnia powinna stać w miejscu dobrze nasłonecznionym, najlepiej wschód-zachód, co zapewni długie nasłonecznienie w ciągu dnia. Unikaj miejsc zacienionych przez drzewa, budynki lub ogrodzenia, ponieważ niedobór światła ograniczy wzrost roślin.
Warto również zwrócić uwagę na osłonięcie szklarni od wiatru. Silne podmuchy mogą uszkodzić konstrukcję, a zimą zwiększają straty ciepła. Najlepszym rozwiązaniem jest postawienie szklarni w miejscu częściowo osłoniętym, np. przy żywopłocie lub murze. Jednocześnie nie powinna być całkowicie zamknięta z każdej strony, by umożliwić cyrkulację powietrza.
Dostęp do szklarni również ma znaczenie praktyczne. Warto zaplanować wygodną ścieżkę dojścia oraz miejsce na przechowywanie narzędzi. Szklarnia powinna być też w zasięgu instalacji wodnej i elektrycznej, co ułatwi nawadnianie i ewentualne ogrzewanie. Dobrze przemyślany dostęp przekłada się na wygodę codziennego użytkowania.
Przygotowanie gruntu pod szklarnię
Grunt pod szklarnię powinien być stabilny i odpowiednio wypoziomowany. Prace przygotowawcze należy rozpocząć od dokładnego oczyszczenia terenu z trawy, kamieni i korzeni. Następnie wyrównuje się powierzchnię, aby zapewnić równą podstawę pod konstrukcję. W przypadku gruntu gliniastego warto wykonać drenaż, który zapobiegnie zaleganiu wody.
Fundament to kluczowy element stabilności szklarni. W zależności od rodzaju konstrukcji może to być lekki fundament punktowy, ramowy lub betonowy. Lekkie szklarnie z poliwęglanu można montować na kotwach wkręcanych w ziemię. Dla większych szklarni lepiej sprawdza się wylewka betonowa lub fundament z bloczków, który zapobiega osiadaniu konstrukcji.
Przed ustawieniem szklarni warto również przygotować warstwę wierzchnią gleby. Powinna być żyzna, przepuszczalna i wolna od chwastów. W razie potrzeby należy dodać kompost lub ziemię ogrodniczą. Dzięki temu od pierwszego sezonu możliwe będzie rozpoczęcie intensywnej uprawy warzyw, ziół i roślin ozdobnych.
Jakie formalności należy uwzględnić?
W wielu przypadkach budowa szklarni nie wymaga pozwolenia na budowę. Dotyczy to głównie lekkich konstrukcji wolnostojących do 35 m². Należy jednak pamiętać, że lokalne przepisy mogą się różnić, dlatego przed rozpoczęciem budowy warto skonsultować się z urzędem gminy. Szczególnie istotne jest to w przypadku działek na terenach objętych planem zagospodarowania przestrzennego.
Dodatkowo, jeśli szklarnia będzie wymagała podłączenia instalacji wodnej, elektrycznej lub systemów grzewczych, konieczne może być zgłoszenie takich prac. Należy także przestrzegać odległości od granic działki – najczęściej jest to minimum 1,5 metra. Zachowanie przepisów pozwala uniknąć problemów prawnych i ewentualnych kar.
Warto również pomyśleć o przyszłości i ewentualnej rozbudowie szklarni. W takim przypadku lepiej od razu zaplanować większy fundament lub elastyczną konstrukcję, którą łatwo powiększyć. Dzięki temu nie będzie konieczności demontażu istniejącej szklarni, co oszczędza czas i koszty.
Optymalne warunki wewnątrz szklarni
Po postawieniu szklarni trzeba zadbać o jej wewnętrzne warunki. Kluczowe jest zapewnienie odpowiedniej wentylacji – zbyt wysoka wilgotność i temperatura sprzyjają chorobom roślin. Dlatego warto zainwestować w otwierane okna dachowe oraz boczne wywietrzniki. Można także zastosować automatyczne systemy otwierania, reagujące na temperaturę.
Dobrze zaplanowane wnętrze szklarni ułatwia pielęgnację roślin i zwiększa efektywność uprawy. Ważne jest rozmieszczenie grządek, półek i stołów roboczych. Trzeba też przewidzieć miejsce na pojemniki z wodą, skrzynki i narzędzia. Organizacja wnętrza wpływa na komfort pracy i umożliwia lepsze zagospodarowanie przestrzeni.
Oświetlenie to kolejny aspekt, który warto rozważyć, szczególnie wczesną wiosną i jesienią. Sztuczne źródła światła pozwalają wydłużyć okres wegetacji roślin. Można zastosować lampy LED o barwie światła zbliżonej do naturalnego. Dzięki nim uprawa pomidorów, papryki czy sałaty będzie możliwa także poza szczytem sezonu.
Podsumowanie – kiedy i jak postawić szklarnię?
Szklarnia w ogrodzie to duża pomoc w przedłużeniu sezonu wegetacyjnego. Najlepiej postawić ją wczesną wiosną lub jesienią, gdy warunki są optymalne. Przed montażem trzeba dokładnie oczyścić i wyrównać teren, a także zaplanować fundament. Wybór dobrze nasłonecznionego i osłoniętego miejsca zapewni odpowiednie warunki dla roślin.
Budowa szklarni wymaga także przemyślenia kwestii formalnych i praktycznych. Trzeba pamiętać o przepisach lokalnych, dostępności wody i prądu oraz przyszłym użytkowaniu. Dobrze zaprojektowana i ustawiona szklarnia to inwestycja, która szybko się zwraca. Umożliwia produkcję własnych warzyw, ziół i rozsady przez większą część roku.
Autor: Igor Brzeziński
